Bij de Veluwe zullen veel mensen aan een overvloed van biodiversiteit denken. Hoewel er geen exacte cijfers zijn, schat Kars Veling in dat het op de Veluwe slechter gaat met de vlinders dan in de rest van Nederland. Dat komt voornamelijk doordat er veel heidegebieden zijn op de Veluwe. “Stikstof heeft daar meer effect op dan op andere gebieden”, legt hij uit. De heideplanten worden verdrongen door grassoorten. “De Veluwse heivlinder komt tegenwoordig alleen nog maar voor op het Kootwijkerzand, maar dit jaar is hij ook daar niet meer gezien.”
Uitsterving
De stichting vreest dan ook voor uitsterving van de vlindersoort in Nederland dit jaar of volgend jaar. “Als de heivlinder uit Nederland verdwijnt, is hij daarmee verdwenen uit heel Noordwest-Europa.” Daarnaast hebben ook de extreem droge zomers een negatief effect op de vlinderstand, omdat er minder voedsel was voor de rupsen.
Onderdeel van ecosysteem
Al jarenlang worden vlinders wekelijks geteld. Daardoor weten de onderzoekers goed hoeveel ervan zijn. “Vlinders zijn onderdeel van het ecosysteem”, legt Veling uit. Minder vlinders leidt tot minder rupsen en dat zou voor de mens nog wel eens ongunstig kunnen zijn. “De rupsen zijn voer voor de koolmees. Maar als die geen voer meer hebben, zijn er minder koolmezen, terwijl de koolmezen juist insecten eten die vervelend zijn voor ons.”
Hoop
Is er nog wel hoop voor de vlinder? “Ja,” zegt Veling. “Anders deed ik dit werk niet. Vooral in de intensieve landbouw valt veel winst te behalen”, denkt hij. “In landbouwgebieden zitten al geen vlinders meer. Daar iets veranderen is dé manier om het om te buigen.” Maar daarnaast kunnen gemeenten en mensen zelf ook hun steentje bijdragen.
Niet maaien
Stichting Landschapsbeheer Gelderland (SLG) werkt onder andere aan projecten met gemeentes om het landschap te behouden en herstellen. Femke Wolthaus is adviseur bij SLG. Volgens haar kunnen gemeentes de vlinders vooral helpen door minder vaak of helemaal niet te maaien in de bermen. “Het ziet er misschien rommeliger uit, maar het is goed voor de rupsen, vlinders en andere insecten”, laat zij weten.
Lagen in beplanting
Ook het creëren van lagen in beplanting helpt de vlinders. “Bomen, struiken, kruiden en gras zijn nodig. Het liefst op de zuidkant, zodat de zon erop staat”, legt Wolhaus uit. “Dat is een walhalla voor de koudbloedige vlinders.”
Rommelhoekje
Maar jij zelf kunt het de vlinders ook iets makkelijker maken. “Veel mensen maken hun tuin veel te netjes”, laat Wolthaus weten. “Denk aan schuilplaatsen, voedsel en voortplanting. Er moet plek voor alle drie die dingen zijn, anders is het half werk.” Wolthaus geeft de tip om een ‘rommelhoekje’ te maken in de tuin, met bijvoorbeeld een stapel takken.
Geen tegels en inheemse planten
Daarnaast zijn tegels een echte no-go voor insecten. “Ook hier is het belangrijk dat er variatie is in de soorten planten’, legt Wolthaus uit. Het beste kun je daarbij een inheemse plant plaatsen. “Die bloeien op bepaalde momenten. Daar zijn de vlinders op ingesteld.”
De laatste, belangrijke tip geldt voor zowel gemeentes als particulieren: “Gebruik geen gif.”
💬 Mail ons!
Heb jij een tip of opmerking? Mail naar de redactie: [email protected] of bel 0341-798 298
